Στα πρόσφατα τεύχη Νοεμβρίου, τα περιοδικά Bloomberg και Economist, κηρύσσουν το θάνατο του «ελεύθερου ανταγωνισμού» που συμπαρασύρει μαζί του τον καπιταλισμό.
Σε αντίθεση με τα κυπριακά ΜΜΕ και πολιτικούς οργανισμούς που στρουθοκαμηλίζουν, αποφεύγοντας όπως ο διάολος το λιβάνι να αναφερθούν στα μονοπώλια των μεγάλων επιχειρήσεων σε τραπεζικό και ασφαλιστικό τομέα, στην υγεία, στην ασφάλιση, στις λιανικές υπηρεσίες, στο διαδίκτυο, τα δύο αυτά ιστορικά Μέσα Ενημέρωσης της αστικής τάξης και της διανόησης της, αναλύουν και ερευνούν την οικονομία και την αγορά και φθάνουν στη διαπίστωση ότι: σχηματίστηκαν πανίσχυρα μονοπώλια σε πρωτοφανή βαθμό σε σχέση με τα τελευταία σαράντα χρόνια σε όλες τις βασικές αγορές και οι επιπτώσεις σε μια σειρά από τομείς είναι καταθλιπτικές.
Πιο συγκεκριμένα, καταγράφουν την επίδραση των μονοπωλίων που έχουν ως αποτέλεσμα:
– τις μειωμένες επενδύσεις στην πραγματική οικονομία,
– επιθετικές πολιτικές διαμόρφωσης υψηλότερων τιμών και διαμόρφωσης καρτέλ,
– χαμηλότερους μισθούς για τους εργαζομένους
– μεγαλύτερη και περισσότερη ανισότητα στον πλούτο.
Ασφαλώς, ο καπιταλισμός είναι το ίδιο ισχυρός με πριν, χάριν στην κοινωνικοποίηση των ζημιών του χρηματιστικού κεφαλαίου, το οποίο διασώθηκε, ενώ ο λαός καταβαραθρώθηκε. Η πτωτική τάση του ποσοστού του κέρδους, οδήγησε στην ανασυγκρότηση της καπιταλιστικής οικονομίας από τα κράτη και τις κυβερνήσεις, στο σχηματισμό πανίσχυρων μονοπωλιακών ομίλων και στην καταστροφή πολλών μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Αν υπάρχει όμως μια αλήθεια στα δημοσιεύματα, αφορά την επιβεβαίωση ότι δεν υπάρχει ελεύθερος συναγωνισμός, αλλά μια αυξανόμενη οικονομική δύναμη και σχηματισμός μονοπωλίων σε όλες τις βασικές αγορές και βιομηχανίες. Ότι η εξαγορά (ή διπλωματικά υποστήριξη), πολιτικών αντιπροσώπων και νομοθετών για να εγκρίνονται ευνοϊκοί νόμοι και κανονισμοί, είναι μια στυγνή πραγματικότητα, η οποία μάλλον ισχύει και στην Κύπρο και όχι μόνο στις ΗΠΑ.
Αρκεί μια μικρή αναφορά στην πρόσφατη δράση των μονοπωλιακών τραπεζικών ομίλων της Κύπρου. Η Τράπεζα Κύπρου όπως αναφέρουν δημοσιεύματα, βρίσκεται πίσω από το νέο Mall στη Λευκωσία. Πρόκειται για μια σεβαστή επένδυση στην κατανάλωση και όχι σε κρίσιμες οικονομικά ή κοινωνικά χρήσιμες και παραγωγικές δραστηριότητες που δημιουργούν θέσεις εργασίας. Η Τράπεζα δεν δανείζει απλά, αλλά επενδύει η ίδια.
Την ίδια στιγμή, πρέπει να αξιολογηθεί και συσχετιστεί το γεγονός ότι οι τράπεζες προσφέρουν ξανά, μετά από την κρίση, πακτωλούς χρημάτων σε καταναλωτικά δάνεια, κυρίως στην αγορά καινούριου αυτοκινήτου, την οποία η κυβέρνηση με την πρόσφατη απόφαση της πριμοδοτεί αυξάνοντας τη φορολογία στα μεταχειρισμένα αυτοκίνητα. Νέο ιδιωτικό χρέος πρόκειται να δημιουργηθεί για να στηριχθούν οι μεγαλο-επιχειρήσεις και η αυτοκινητοβιομηχανία.
Τρία συμπεράσματα από τη δράση των μονοπωλίων:
- Παρασιτικού τύπου επενδύσεις για ενίσχυση της κατανάλωσης χωρίς καμία παραγωγική αξία
- Πλήρης αρμονία τραπεζικού, εμπορικού κεφαλαίου και κυβέρνησης
- Συσκότιση στην ανάλυση των κινήσεων των μονοπωλίων τόσο από τα κυρίαρχα ΜΜΕ όσο και από τους πολιτικούς σχηματισμούς.
