Ήταν 1η του Γενάρη του 1959 όταν ο λαϊκός αντάρτικος στρατός μπήκε θριαμβευτικά στην Αβάνα, καταλαμβάνοντας το κάστρο Καμπάνια. Ο δικτάτορας Φουλχένσιο Μπατίστα είχε ήδη εγκαταλείψει τη χώρα και το καθεστώς του είχε καταρρεύσει. Η 1η του Γενάρη είναι η ημερομηνία που η Κουβανική Επανάσταση θριάμβευσε. Λίγες μέρες αργότερα και ο Φιντέλ Κάστρο θα έμπαινε θριαμβευτής στην Αβάνα σε μια πορεία από το Σαντιάγκο που προ μερικών εβδομάδων ακολουθήθηκε αντίστροφα υπό παλλαϊκή παρουσία για την ταφή του. Αύριο συμπληρώνονται 60 χρόνια από τη μεγάλη αυτή μέρα που άνοιξε το δρόμο στη σοσιαλιστική διακυβέρνηση και την τεράστια βελτίωση στην καθημερινή ζωή όλων των Κουβανών. 60 χρόνια κατακτήσεων και θυσιών. 60 χρόνια από το θρίαμβο της Επανάστασης του λαού της Κούβας.
Ο εξεγερμένος λαός της Κούβας με επικεφαλής τους αδερφούς Κάστρο, τον Τσε, τον Σιενφουέγος και τους συντρόφους τους, νικώντας τις κατασταλτικές δυνάμεις της αμερικανόδουλης δικτατορίας του Μπατίστα, κατέκτησε την Πρωτοχρονιά του 1959 την πολιτική εξουσία.
Η ημερομηνία αυτή δεν θα αποκτούσε τη σημασία που έχει σήμερα, αν η εξουσία που κατακτήθηκε με αγώνα παραδινόταν ή κατέληγε στα χέρια άλλων υποχείριων των ΗΠΑ, όπως συνέβη σε σειρά χωρών της Λατινικής Αμερικής, σε αραβικές χώρες και αλλού.
Στα τρία κιόλας πρώτα χρόνια της, με την ανάπτυξη της λαϊκής πάλης και την εξέλιξη και προώθηση της πολιτικής σκέψης της επαναστατικής ηγεσίας, η Επανάσταση μπόρεσε να αντιμετωπίσει με επιτυχία την ντόπια και εξωτερική οικονομική και στρατιωτική αντίδραση, με αποκορύφωμα τη νίκη στον Κόλπο των Χοίρων. Μπόρεσε να χτυπήσει αποφασιστικά τις οικονομικές δομές του ιμπεριαλιστικού και ντόπιου κεφαλαίου στην πόλη και στην ύπαιθρο και να πάρει τα πρώτα μέτρα για τη βελτίωση του πολιτιστικού και βιοτικού επιπέδου του λαού.
Οι δυσκολίες δεν έκαμψαν τον κουβανικό λαό
Η συνέχεια δεν ήταν εύκολη. Ο οικονομικός και πολιτικός αποκλεισμός και οι συνεχείς επιθέσεις από τις ΗΠΑ δημιούργησαν ιδιαίτερες δυσκολίες στην οικονομία και ανάπτυξη του νησιού, που αντιμετωπίστηκαν σε σημαντικό βαθμό με την υποστήριξη της Σοβιετικής Ενωσης και των άλλων σοσιαλιστικών χωρών.
Οι δυσκολίες αυτές δεν έκαμψαν το επαναστατικό φρόνημα του λαού της Κούβας. Τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό η Κούβα συνέχισε να δίνει αποδείξεις πως αυτά που διακήρυξε δεν ήταν κούφια λόγια. Συμπαραστάθηκε με τα όπλα και με ανθρωπιστική βοήθεια σε εξεγερμένους λαούς. Με πρώτο ανάμεσα στους πρώτους τον Τσε Γκεβάρα, χιλιάδες συνειδητοί επαναστάτες μόχθησαν, πολέμησαν και έδωσαν τη ζωή τους για να βοηθήσουν τον αγώνα λαών της Αφρικής και της Λατινικής Αμερικής.
Με τη στάση της αυτή η Κούβα αναδείχτηκε σε σημαντικό παράγοντα της διεθνούς ζωής, με τεράστια επιρροή ιδιαίτερα στις χώρες του Τρίτου Κόσμου. Η διεθνιστική προσέγγιση, η επαναστατική εγρήγορση και η πολιτική ωριμότητα του λαού και της ηγεσίας του βοήθησαν να μην γίνουν κυρίαρχες οι γραφειοκρατικές και αναθεωρητικές στρεβλώσεις.
Η Κούβα και ο λαός της είναι πραγματικά αξιέπαινοι. Άντεξαν επί τόσα χρόνια στις πολιτικές και στρατιωτικές επιθέσεις, στην τρομοκρατία και τις δολιοφθορές και, ίσως στο πιο επικίνδυνο, στον οικονομικό αποκλεισμό από έναν τόσο ισχυρό εχθρό όπως οι ΗΠΑ. Και όχι μόνο άντεξε, αλλά και αναπτύχθηκε και βελτίωσε σε βαθμό πρωτοφανή για τη Λατινική Αμερική το βιοτικό και πολιτιστικό επίπεδο του λαού. Σε συνθήκες ασφυκτικού αποκλεισμού, που πήρε πρωτοφανείς διαστάσεις μετά τη διάλυση του σοσιαλιστικού στρατοπέδου, η σοσιαλιστική Κούβα δεν περιχαρακώθηκε στον εαυτό της. Η διεθνιστική της αλληλεγγύη δεν σταμάτησε.
Η Κούβα δεν σταμάτησε ποτέ να καταγγέλλει και να καυτηριάζει από όλα τα βήματα την απάνθρωπη οικονομική και πολιτική πρακτική του νεοαποικιακού και ιμπεριαλιστικού καπιταλισμού σε βάρος των χωρών του Τρίτου Κόσμου. Δεν σταμάτησε να δείχνει την ανεπανόρθωτη οικολογική καταστροφή που συντελείται με την ανεξέλεγκτη, ληστρική εκμετάλλευση της φύσης.
Η Κούβα είναι η απόδειξη πως η κατάκτηση της αξιοπρέπειας, της ελευθερίας, της λαϊκής κυριαρχίας, της κοινωνικής δικαιοσύνης είναι δυνατή ακόμα και απέναντι στον ισχυρότερο εχθρό. Η ύπαρξή της αποδεικνύει πως η πραγματική ανεξαρτησία κερδίζεται μόνο με τη ρήξη με τον ιμπεριαλισμό. Και αποδεικνύει πως η επανάσταση πρέπει να είναι διαρκής.
Οι διακηρύξεις της Αβάνας
Οι καταιγιστικές αλλαγές – τομές της Επανάστασης βρήκαν την έκφρασή τους στις δύο διακηρύξεις της Αβάνας. Σε αυτά αποτυπώνεται η επαναστατική διαδικασία των πρώτων χρόνων και το πέρασμα, μετά από την πρώτη απελευθερωτική – αντι-ιμπεριαλιστική φάση, στη διαπίστωση πως η επανάσταση στην Κούβα, αλλά και σ’ ολόκληρη τη Λατινική Αμερική δεν μπορεί παρά να είναι σοσιαλιστική. Τόσο η πρώτη, όσο και η δεύτερη διακήρυξη, όπου αναπτύσσονται διεξοδικά η αναγκαιότητα και οι βάσεις της σοσιαλιστικής επανάστασης, είναι διαποτισμένες από την αντι-ιμπεριαλιστική και κοινωνική σκέψη του Χοσέ Μαρτί, που ενώνεται οργανικά με τη μαρξιστική κοσμοαντίληψη, καθώς και με τα συμπεράσματα και τις αγωνιστικές εμπειρίες από τη μακρόχρονη, σχεδόν αδιάλειπτη, επαναστατική ιστορική πορεία της Κούβας. Ο ίδιος ο Μαρτί «προφητικά» μια μέρα πριν το θάνατό του, τον Μάη του 1895, σε μία από τις πρώτες μάχες της επανάστασης που οργάνωσε και εξόπλισε ιδεολογικά, ο μεγάλος στοχαστής, ποιητής και επαναστάτης έγραφε: «Βάζω κάθε μέρα σε κίνδυνο τη ζωή μου για τη χώρα μου και για το καθήκον που μου επιβάλλει να εμποδίσω έγκαιρα, με την ανεξαρτησία της Κούβας, τις ΗΠΑ να εξαπλωθούν στις Αντίλλες και να επιπέσουν με περισσή δύναμη στις αμερικανικές πατρίδες μας. Ο,τι έχω κάνει μέχρι σήμερα και ό,τι πρόκειται να κάνω δεν έχει άλλο σκοπό απ’ αυτό».
Μια ζωντανή, συνεχής επαναστατική διαδικασία
H Κουβανική Επανάσταση δεν είναι μόνο μια ένδοξη επέτειος, αλλά μια ζωντανή επαναστατική διαδικασία. Με τα λόγια του αείμνηστου Φιντέλ Κάστρο: «Επανάσταση είναι να έχεις αίσθηση της ιστορικής στιγμής. Είναι να αλλάζεις όλα όσα πρέπει να αλλάξουν. Είναι πλήρης ισότητα και ελευθερία. Είναι να σου φέρονται και να φέρεσαι στους άλλους σαν ανθρώπινα όντα. Είναι να χειραφετούμαστε για μας τους ίδιους και με τις δικές μας προσπάθειες. Είναι να αψηφούμε ισχυρές κυρίαρχες δυνάμεις μέσα και έξω απ’ το κοινωνικό και εθνικό περιβάλλον. Είναι να υπερασπίζουμε αξίες που πιστεύουμε με τίμημα την οποιαδήποτε θυσία. Είναι σεμνότητα, ανιδιοτέλεια, αλτρουισμός, αλληλεγγύη και ηρωισμός. Είναι να αγωνιζόμαστε με τόλμη, εξυπνάδα και ρεαλισμό. Είναι να μην λέμε ποτέ ψέματα ούτε να παραβιάζουμε ηθικές αρχές. Είναι η βαθιά πεποίθηση ότι δεν υπάρχει δύναμη στον κόσμο ικανή να συντρίψει τη δύναμη της αλήθειας και των ιδεών. Επανάσταση είναι ενότητα, είναι ανεξαρτησία, είναι να παλεύουμε για τα όνειρά μας, για τη δικαιοσύνη, για την Κούβα και τον κόσμο, που είναι η βάση του πατριωτισμού μας, του σοσιαλισμού μας και του διεθνισμού μας».
Και όπως επιγραμματικά είπε ο τέως Πρόεδρος Ραούλ Κάστρο: «Το μόνο που ποτέ δεν θα αμφισβητήσει ένας Κουβανός επαναστάτης είναι η απαρέγκλιτη απόφασή μας να οικοδομήσουμε το σοσιαλισμό».
Η αυριανή επέτειος του θριάμβου της Επανάστασης είναι η πρώτη στην οποία στην εξουσία δεν βρίσκονται τα ιστορικά στελέχη του αντάρτικου. Για πρώτη φορά μετά τον αείμνηστο Φιντέλ και τον Ραούλ (που παραμένει στην ηγεσία του ΚΚ Κούβας), στην προεδρία της Κούβας βρίσκεται από τον Απρίλη του 2018 ένας άνθρωπος που γεννήθηκε μετά τον θρίαμβο της Επανάστασης. Ο Μιγκέλ Ντίας Κανέλ, γεννημένος το 1960.
Aυτό όμως που έχει σημασία είναι ο λαός της Κούβας να συνεχίσει να υπερασπίζεται την Επανάστασή του, το σοσιαλισμό και τις κατακτήσεις του. Με προσήλωση στην εθνική κυριαρχία και στο σοσιαλισμό για να συνεχιστεί η αντίσταση στις επιθέσεις του ιμπεριαλισμού με στόχο την ανατροπή της Επανάστασης.
