16η Ιουνίου 1943 – Ένα μεγάλο ιστορικό ορόσημο

Για την κυπριακή Αριστερά η απόφαση της 16ης Ιουνίου 1943, θα μείνει ανεξίτηλα γραμμένη σαν ένα μεγάλο ιστορικό ορόσημο. Η απόφαση εκείνη της Κ.Ε. του ΑΚΕΛ διελάμβανε έκκληση προς τα μέλη και τα στελέχη του κόμματος για εθελοντική κατάταξη στις ένοπλες συμμαχικές δυνάμεις προς ενίσχυση του αγώνα για απελευθέρωση της Ελλάδας από τη χιτλερική τυραννία, απελευθέρωση των υπολοίπων χωρών και εξασφάλιση του εθνικού και κοινωνικού μέλλοντος της Κύπρου.

Αυτή η πρωτοποριακή για την εποχή απόφαση, εξέφραζε στην πράξη τον αντιφασιστικό, διεθνιστικό και πατριωτικό χαρακτήρα του ΑΚΕΛ τότε και βρήκε τεράστια απήχηση στα μέλη του κόμματος, αφού 800 από τα λιγοστά τότε μέλη απάντησαν παρόν, ανάμεσα τους και 11 από τα 17 μέλη της Κ.Ε.. Μια απόφαση που επαινέθηκε από μεγάλη μερίδα του εγχώριου και του διεθνούς τύπου, από διάφορους και διαφορετικούς πολιτικούς και κοινωνικούς παράγοντες. Ενδεικτική είναι η επιστολή που έστειλε ο Ευέλθων Σχίζας στην εφημερίδα Ανεξάρτητος στις 19 του Ιούνη 1943 με τίτλο «Εμπρός ας μιμηθούμε την εθνική χειρονομία του ΑΚΕΛ», καθώς και δήλωση του τότε Αντιδημάρχου Λεμεσού Σωκράτη Τορναρίτη, που ανάμεσα σε άλλα διελάμβανε «χαιρετίζω με ιδιαίτερη χαρά την απόφαση του ΑΚΕΛ. Είναι η μόνη ορθή και ενδεδειγμένη κατά τις παρούσες περιστάσεις. Αποτελεί έμπρακτη απόδειξη εκδηλούμενων δια της πρόσκλησης των μελών και οπαδών του Κόμματος, να καταταγούν εθελουσίως στις συμμαχικές δυνάμεις για την απελευθέρωση της Ελλάδας και των άλλων υπόδουλων λαών».

Ιδιαίτερα σημαντική ήταν επίσης η δήλωση του τότε τοποτηρητή του Αρχιεπισκοπικού θρόνου και αργότερα Αρχιεπισκόπου Κύπρου Α. Λεοντίου από την προσφώνηση του προς τους νεοσύλλεκτους εθελοντές του ΑΚΕΛ «Σας συγχαίρω από την καρδιάν μου, διότι επιτελέσατε πατριωτικότατον έργον κατατασσόμενοι υπό των συμμαχικών σημαιών χωρίς να φεισθείτε θυσιών εις στίγμα κατά τα οποίας απαιτούνται μεγαλύτερες θυσίες».

Η κατάταξη εθελοντικά των Κυπρίων κομμουνιστών ήταν η πρώτη και η μοναδική οργανωμένη κατάταξη συνειδητής πολιτικής πράξης στα κυπριακά χρονικά. Η Κύπρος τότε υπερέβη την πικρία από την αποικιοκρατία και τα καταπιεστικά μέτρα της Παλμεροκρατίας, είδε σωστά τους κινδύνους από τυχόν επικράτηση του Ναζισμού και του Χιτλεροφασισμού και έδωσε το παρόν της με 30 χιλιάδες και πλέον Κύπριους εθελοντές στις ένοπλές συμμαχικές δυνάμεις, οι οποίοι έδωσαν τον καλύτερο τους εαυτό στη διάρκεια της υπηρεσίας τους. Αδελφωμένοι Ε/κ, Τ/κ, Μαρωνίτες, Αρμένιοι και Λατίνοι πήραν μέρος σε όλα σχεδόν τα πολεμικά μέτωπα μαζί με τις άλλες συμμαχικές δυνάμεις εργάστηκαν συνειδητά για τη συντριβή του ναζισμού και του τέρατος του Χιτλεροφασισμού. Πάνω από 2.500 Κύπριοι συνελήφθησαν αιχμάλωτοι, κυρίως στην Ελλάδα και πάνω από 600 είναι οι πεσόντες Κύπριοι που βρίσκονται θαμμένοι σε 56 στρατιωτικά κοιμητήρια 16 χωρών.

Στα 76 χρόνια που πέρασαν από τη λήψη της απόφασης της 16 του Ιούνη 1943 και τα 74 χρόνια που πέρασαν από την ημέρα της Αντιφασιστικής Νίκης, ο αγώνας του κυπριακού λαού συνεχίζεται ασταμάτητα. Η εφαρμογή των διακηρύξεων της Αντιφασιστικής Νίκης προσκρούει στα ιμπεριαλιστικά σχέδια εκείνων που ονειρεύονται κυριαρχικά τον πλανήτη. Οι τοπικοί και περιφερειακοί πόλεμοι συνεχίζονται. Υπολογίζονται πάνω από 22 εκ. οι νεκροί σ΄ αυτούς τους πολέμους και το αίμα στο Ιράκ, στην Παλαιστίνη, στη Λιβύη τώρα και αλλού συνεχίζει να ρέει ασταμάτητα. Η κατάρρευση του θεματοφύλακα της ειρήνης, της Σοβιετικής Ένωσης δηλαδή, άνοιξε την όρεξη του Άγγλο-Αμερικάνικου και διεθνούς ιμπεριαλισμού που με το πρόσχημα της καταπολέμησης της τρομοκρατίας και της πάταξης των δικτατοριών, στήνουν μηχανισμούς νέων πολεμικών επιχειρήσεων για το ξαναμοίρασμα του κόσμου.

Οι λιγοστοί βετεράνοι που βρίσκονται ακόμα εν ζωή και που έζησαν στο πετσί τους τη φρίκη και τις τρομακτικές καταστροφικές συνέπειες του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, σίγουρα νοιώθουν εντονότερα τους κινδύνους και την ανάγκη υπεράσπισης της ειρήνης. Οι βετεράνοι στην Κύπρο και στον κόσμο σίγουρα ανησυχούν, νιώθουν πικρία και αγανάκτηση για ότι συμβαίνει στην Κύπρο και στον κόσμο. Όμως σίγουρα δεν μετάνιωσαν και δεν μετανιώνουν για την προσφορά τους στον τιτάνιο αγώνα για τη συντριβή του φασιστικού άξονα.

Επέτειοι όπως της Αντιφασιστικής Νίκης και της 16ης Ιουνίου μεταξύ άλλων, μπορούν και πρέπει να σημαίνουν εγερτήριο σάλπισμα των λαών, για να συνειδητοποιήσουν τους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς που απειλούν την ανθρωπότητα και να φωνάξουν στεντόρεια ΟΧΙ στα σχέδια των πολεμοκάπηλων, ΟΧΙ στην παραγωγή και χρήση όπλων μαζικής καταστροφής, ΟΧΙ σε άλλο ολοκαύτωμα, ΝΑΙ στην ειρήνη, την ασφάλεια, τη δημιουργία συνθηκών προστασίας και κατοχύρωσης όλων των ανθρώπινων δικαιωμάτων και ελευθεριών, σε όλες τις γωνιές του πλανήτη.