Ενώ ολοένα και περισσότερο απομακρυνόμαστε χρονικά από την περίοδο έναρξης εφαρμογής του Μνημονίου της Κύπρου με την Ευρωπαϊκή Ένωση, ολοένα και πιο σημαντικές-άμεσες είναι οι επιπτώσεις στα εργατικά στρώματα και στους μικρομεσαίους. Και όμως η αλήθεια, ή ένα μέρος της αλήθειας, παρασιωπείται. Οι σχέσεις κυβέρνησης αντιπολίτευσης, ή καλύτερα οι συγκρούσεις , η επιφανειακή κάλυψη από τα ΜΜΕ, δεν ακουμπούν την ουσία ούτε περιλαμβάνουν το πλαίσιο μέσα στο οποίο εξελίσσονται οι δραματικές αλλαγές.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται η κορύφωση της πτωτικής πορείας του Συνεργατισμού. Είναι μια πορεία που συνδέεται από τη μια τόσο με χειρισμούς (δευτερευόντως) όσο και με τον μονοπωλιακό ανταγωνισμό -διεθνώς και τοπικά- μεταξύ του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου (κύρια). Μετά από κάθε κρίση, το καπιταλιστικό σύστημα αναδιαρθρώνεται, καταστρέφει και δημιουργεί. Ο Καρλ Μαρξ (1861) εντόπισε την εσωτερική αυτή ανάγκη του συστήματος για καταστροφή του πλούτου μέσω των κύκλων της κρίσης, της υποτίμησης της αξίας του και του πολέμου ώστε να αναγεννηθεί, να συγκεντρωθεί και να συγκεντροποιηθεί: «Η καταστροφή του κεφαλαίου μέσω των κρίσεων σημαίνει την υποτίμηση της αξίας που θα τους εμπόδιζε (τους κεφαλαιοκράτες) αργότερα να ανανεώσουν την αναπαραγωγική διαδικασία του κεφαλαίου στην ίδια κλίμακα. Ένα μεγάλο μέρος του ονομαστικού κεφαλαίου της κοινωνίας για παράδειγμα η ανταλλακτική αξία του υπάρχοντος κεφαλαίου, καταστρέφεται για πάντα, παρά το ότι αυτή καθ εαυτή η καταστροφή του μπορεί να επιτείνει -να επισπεύσει- τη νέα αναπαραγωγή». Η καταστροφή με άλλα λόγια, είναι αναπαραγωγή, συγκέντρωση το κεφαλαίου με νέες μορφές σε μια χούφτα κεφαλαιοκράτες. Μέσα από αυτό το πρίσμα πρέπει να αντικρίζεται η συγκέντρωση της οικονομικής ισχύος στην Κύπρο.
Η παρακμή και πτώση του επίσημου Συνεργατισμού πρέπει να ιδωθεί πλάι στην χιονοστιβάδα ιδιωτικοποιήσεων δημόσιων υπηρεσιών από το κράτος, αεροδρομίων, λιμανιών, τομέας υγείας (επίκειται και στις τηλεπικοινωνίες και στον ηλεκτρισμό). Το κράτος και οι κυβερνήσεις του είναι σήμερα ο καλύτερος υπηρέτης του μεγάλου κεφαλαίου και το κυπριακό κράτος δεν αποτελεί εξαίρεση στο διαμορφούμενο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα όπου εκεί που είναι δυνατόν καθοδηγεί και επιτρέπει την επέκταση του μεγάλου κεφαλαίου.
Η Συνεργατική παρακμή, έχει ως τυπική αφετηρία την συμφωνία το 2012 για τον χρηματοπιστωτικό τομέα με την Τρόικα και την προώθηση και επικύρωση της το 2013. Συμφωνία που σήμανε την υπαγωγή του Συνεργατισμού σε καθεστώς εμπορικής τράπεζας υπό την εποπτεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Ας θυμηθούμε τα δεδομένα της συμφωνίας για τον χρηματοπιστωτικό τομέα το 2012. Μαζί με την ανακεφαλαιοποίηση, ο οδικός χάρτης που συμφωνήθηκε τότε οδήγησε στην σημερινή κατάληξη. Πιο κάτω, μπορεί κανείς να διαβάσει αποσπάσματα που ο υπογράφων ανέλυσε τότε στην συνεδρία της Κ.Ε. του ΑΚΕΛ:
- «Το μνημόνιο, στον Τραπεζικό Τομέα, προνοεί κλείσιμο Τράπεζας ή Τραπεζών, απολύσεις, σμίκρυνση των εργασιών, ασφυκτικό περιορισμό των δανείων στα νοικοκυριά. Η δέσμευση στο μνημόνιο ότι με το πέρας της αναδιάρθρωσης ο τομέας θα είναι μικρότερος, πιο ισχυρός και ανθεκτικός, είναι η πεμπτουσία της δημιουργίας μονοπωλίων. Τα μονοπώλια, που μας έφεραν ως εδώ θα συγχωνευτούν αφού πρώτα κάποια από αυτά κλείσουν ή απολύσουν. Γιατί να ανακεφαλαιοποιηθεί η Λαική, εάν μετά θα κλείσει;»
- «Για τον Συνεργατισμό, γιατί εισήχθηκε ως μόνο κριτήριο η βιωσιμότητα. Εάν δεν εντασσόταν στο μνημόνιο η Κύπρος, ο Συνεργατισμός θα επιβίωνε. Ο Συνεργατισμός υποθηκεύει το μέλλον του στους σαφείς όρους βιωσιμότητας με βάση των οποίων λειτουργούν οι εμπορικές Τράπεζες. Η εποπτεία και οι βασικές ρυθμίσεις που θα τον διέπουν αποτελούν το Α και το Ω του Ευρωσυστήματος. Για την διάλυση ΣΠΙ θα αποφασίζει η ΚΤ. Δεν υπάρχει περίπτωση ο χαρακτήρας των ΣΠΙ να μην αλλάξει, αφού αυτό αποτελεί προϋπόθεση στο μνημόνιο.»
- «Οι Τράπεζες, θα συμπηχθούν σε ακόμα μεγαλύτερο μονοπώλιο όπως προβλέπει το Μνημόνιο. Εάν σε εμάς είναι σαφές ότι η μονοπωλιακή θέση των Τραπεζών οδηγεί σε ποδηγέτηση της αγοράς, των επιτοκίων και της κοινωνίας, τότε να είναι σαφές σε όλους μας ότι αυτό θα συμβεί στην Κύπρο. Η Λαϊκή είτε θα καταρρεύσει είτε θα εξαγοραστεί αφού πρώτα απολύσει εκατοντάδες εργαζόμενους. Τα λεφτά της ανακεφαλαιοποίησης είναι χαμένα, και η σύναψη επαχθούς μνημονίου ατελέσφορη και λανθασμένη επιλογή».
