Περί φιλανθρωπίας…

Υπάρχουν κάποιες λέξεις, έννοιες και πράξεις που προσωπικά με ενοχλούν. Μια από αυτές είναι η πράξη, καλύτερα η λέξη, της φιλανθρωπίας. Σήμερα είναι η Παγκόσμια Ημέρα Φιλανθρωπίας. Καθιερώθηκε το 2012 με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ και γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 5 Σεπτεμβρίου, ημέρα που απεβίωσε η Μητέρα Τερέζα. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ η φιλανθρωπία εξασφαλίζει αληθινούς κοινωνικούς δεσμούς και συντελεί στη δημιουργία πιο συνεκτικών κοινωνιών.

Διαφωνώ με αυτή την πιο πάνω προσέγγιση. Και με ενοχλεί επίσης η πράξη της φιλανθρωπίας. Γιατί με ενοχλεί;

Γιατί πολύ απλά εκεί που υπάρχει φιλανθρωπία, δίνεται άλλοθι στις αστικές κυβερνήσεις να συνεχίσουν να μην  παρέχουν στους πολίτες τους αυτά που πρέπει και να φορτώνουν αυτή την ευθύνη στους απλούς πολίτες, ποντάροντας στα αισθήματα αλληλεγγύης που διακατέχουν πολλούς συνανθρώπους μας. Η φιλανθρωπία επίσης είναι μια προσφιλής τακτική των εργοδοτών και των πολυεθνικών εταιρειών, αφού με αυτό τον τρόπο επιχειρούν να παρουσιάσουν το δήθεν ανθρώπινο τους πρόσωπο, απλώς για να καλύψουν τα εγκλήματα τους σε βάρος των εργαζομένων. Και αυτά τα εγκλήματα έχουν να κάνουν με το γεγονός ότι εκμεταλλεύονται τους εργάτες, με στόχο να βλέπουν τους λογαριασμούς τους στις τράπεζες να αυξάνονται και να πληθύνονται.

Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, περίπου 33 εκατ. άνθρωποι στην ΕΕ, δηλαδή ποσοστό 6,7% του πληθυσμού, αντιμετωπίζει σοβαρή υλική υστέρηση. Η σοβαρή υλική υστέρηση, όπως αυτή προσδιορίζεται από τη Eurostat, σημαίνει ότι οι πολίτες δεν μπορούν να πληρώσουν τους λογαριασμούς τους, ενώ δεν έχουν τη δυνατότητα για τουλάχιστον τέσσερα από τα ακόλουθα: οικιακή θέρμανση, κάλυψη απροσδόκητων εξόδων, κατανάλωση κρέατος (ή ψαριού), διακοπές μίας ημέρας μακριά από το σπίτι τους, τηλεόραση, πλυντήριο, αυτοκίνητο, τηλέφωνο.

Όσον αφορά την Κύπρο, τα τελευταία τέσσερα χρόνια είναι σταθερή η άνοδος της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού. Το ποσοστό πληθυσμού που ζει σε νοικοκυριά με πολύ χαμηλό δείκτη έντασης εργασίας αυξάνεται χρόνο με το χρόνο, ενώ ο δείκτης ανισότητας στην κατανομή του εισοδήματος είναι σε υψηλά επίπεδα. Σύμφωνα με στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας για την τετραετία 2012-2016, διαφαίνεται ότι 1 στους 4 βρίσκεται σε κίνδυνο κοινωνικού αποκλεισμού, ενώ ο δείκτης φτώχειας είναι υψηλότερος στις γυναίκες.

Ενοχλεί λοιπόν όταν βλέπουμε όλοι μας ότι το καπιταλιστικό σύστημα καθημερινά οδηγεί τους λαούς στη φτώχεια και τη δυστυχία, και την ίδια ώρα οι αστικές κυβερνήσεις που υπηρετούν πιστά τον καπιταλισμό, καλούν τους πολίτες να προβαίνουν σε πράξεις φιλανθρωπίας, γιατί το έχουν ανάγκη οι συμπολίτες μας. Ενοχλεί δε περισσότερο όταν κάνουν φιλανθρωπία αυτοί που οδηγούν τους λαούς στην φτωχοποίηση… το κεφάλαιο δηλαδή!

Κάποιοι νοιώθουν ήσυχοι με τη συνείδηση τους αν βοηθήσουν μια φτωχή οικογένεια να κάνει Πάσχα και Χριστούγεννα, αλλά τις υπόλοιπες μέρες του χρόνου δεν ενοχλούνται από το γεγονός ότι αυτή η φτωχή οικογένεια δεν μπορεί να επιβιώσει! Αυτοί που επινόησαν τη φιλανθρωπία έκαναν πάντως τη δουλειά τους…

Ε λοιπόν δεν είναι έτσι τα πράγματα!!! Βεβαίως πρέπει να δείχνουμε την αλληλεγγύη μας και να βοηθάμε αυτούς που έχουν ανάγκη, αλλά αυτό σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστά την ευθύνη που έχουν τα κράτη απέναντι στους πολίτες τους! Η φτώχεια (που είναι η χειρότερη μορφή βίας) δεν αντιμετωπίζεται με φιλανθρωπία. Η φτώχεια μπορεί να καταπολεμηθεί μόνο αν υπάρχει κοινωνική δικαιοσύνη. Και κοινωνική δικαιοσύνη υπάρχει μόνο στο Σοσιαλισμό.