Ο μονόδρομος της ΕΕ και η κατάσταση των εργαζομένων

Σε μια περίοδο που η απογοήτευση των πολιτών του τόπου από την ΕΕ, ξεπερνά τα όρια της πλειοψηφίας, θα ήταν το λιγότερο ανέντιμο, να μην διεξαχθεί ένας δημόσιος διάλογος για τις επιπτώσεις από την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ και τις εμπειρίες από την πλήρη συμμετοχή της. Φυσικά η κάθε πολιτική, οικονομική και κοινωνική ανάλυση, βασίζεται συνήθως σε μια προοπτική, που σκοπό έχει την ανάδειξη των ζητημάτων που αγγίζουν τα συμφέροντα κάθε ξεχωριστής κοινωνικής τάξης. Στην πιο κάτω ανάλυση δεν απαιτήθηκε ιδιαίτερη προσπάθεια ανάδειξης ζητημάτων που να άπτονται μόνο των συμφερόντων των εργαζομένων, αφού τα αποτελέσματα από την ένταξη στην ΕΕ, είναι καταπέλτης για τον τόπο.

Η πολιτική ρητορεία που σάρωσε την κυπριακή πολιτική σκηνή από τις αρχές του 1990 μέχρι πρόσφατα, χωρίς αντίλογο ουσιαστικά, στηριζόταν σε βασικούς πυλώνες δικαιολόγησης της ένταξης. Πρόκειται για την πολιτική ρητορεία που οδήγησε στην ένταξη, ενώ ταυτόχρονα απέκλεισε σχεδόν κάθε διάλογο για τυχόν αρνητικά αποτελέσματα από την ένταξη. Πρόκειται όμως και για μια άλλη ρητορεία, που σκοπό έχει να καταπνίξει κάθε αντίδραση και κάθε κριτική σκέψη, επιβάλλοντας τη λογική του παράλογου, της Μη Εναλλακτικής.

Πολιτικό πρόβλημα:

Δεκατέσσερα χρόνια μετά την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ, καμιά ουσιαστική πρόοδος δεν έχει σημειωθεί στις διαπραγματεύσεις, ενώ σε καμιά καμπή των διαπραγματεύσεων δεν έχει διαπιστωθεί πως η ΕΕ διαδραματίζει ουσιαστικό ρόλο σε αυτή τη προσπάθεια. Την ίδια στιγμή οι σχέσεις της Τουρκίας με την ΕΕ, της χώρας που κατέχει παράνομα ευρωπαϊκό έδαφος, συνεχίζονται, παίρνοντας νέες διαστάσεις και αγνοώντας κάθε αρχή διεθνούς δικαίου για σωρεία ζητημάτων. Το αίσθημα ασφάλειας του Κύπριου πολίτη όχι μόνο δεν έχει ενισχυθεί, αλλά σύμφωνα με τις έρευνες, καταρρέει σταδιακά, με συνέπειες σε κάθε τομέα της οικονομικής, κοινωνικής και πολιτιστικής ζωής του τόπου. Αποκορύφωμα αυτής της πορείας διάβρωσης του αισθήματος ασφάλειας, αποτελεί η πρόσφατη ωμή παραβίαση από την κατοχική δύναμη, των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλά και κάθε κάθε αρχής Διεθνούς Δικαίου, με τη δέσμευση από πλευράς Τουρκίας σημαντικού μέρους της κυπριακής ΑΟΖ. Η συμμετοχή στην ΕΕ όχι μόνο δεν εμπόδισε την Τουρκία να το πράξει, αλλά αντίθετα, το μεθόδευσε με σωρεία άλλων προκλήσεων, εδώ και πέντε τουλάχιστο χρόνια, μπροστά στα μάτια της ΕΕ.

Οικονομία και Χρηματοοικονομικός Τομέας:

Η ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ και στην συνέχεια στο λεγόμενο σκληρό πυρήνα του ευρώ, σήμανε τη διολίσθηση της κυπριακής οικονομίας σε ανεξέλεγκτες από πλευράς της ίδιας της Κύπρου, διαβρωτικές εξελίξεις, με αποκορύφωμα την ουσιαστική χρεωκοπία της χώρας, την είσοδο της στο “Μηχανισμό Στήριξης” και μέσω του Μνημονίου της Τρόικα, σε ένα δρόμο απεμπόλησης της κυριαρχίας του κράτους σε κάθε τομέα. Το ΑΕΠ συρρικνώθηκε δραματικά, οι ρυθμοί ανάπτυξης των τελευταίων χρόνων είναι είτε πλασματικοί, είτε αρνητικοί, ενώ ο τραπεζικός τομέας, δεν λειτουργεί ως πυλώνας ανάπτυξης της οικονομίας μέσω παραχώρησης δανείων και άλλων πιστώσεων, αλλά ως πυλώνας αφαίμαξης και της τελευταίας ρανίδας του αίματος στην οικονομία και πολύ περισσότερο, των εργαζομένων, του λαού. Η λεγόμενη μακροοικονομική σταθερότητα, όχι μόνο δεν έχει επιτευχθεί, αλλά στο όνομα αυτής, οι επιβολή άθλιων πολιτικών λιτότητας, έχει διαλύσει κάθε έννοια κοινωνικού κράτους, οδηγώντας με πρωτοφανείς ρυθμούς, στη μαζική φτωχοποίηση. Την ίδια στιγμή, η κυπριακή Βουλή, ενέκρινε ανάμεσα σε άλλα, κούρεμα καταθέσεων, ιδιωτικοποίηση των κερδοφόρων Ημικρατικών Οργανισμών, ξεπούλημα του Συνεργατικού Κινήματος και το αποκορύφωμα, ψηφίζει και ξαναψηφίζει, το Νόμο για τις Εκποιήσεις, που περιλαμβάνει πρώτα και κύρια την πρώτη κατοικία. Η απασχόληση, όχι μόνο δεν τονώθηκε, όπως ήταν οι διαβεβαιώσεις και οι προβλέψεις, αλλά η ανεργία πήρε νέες μορφές, με μισθούς πείνας και μερική απασχόληση.

Δημόσια Υγεία:

Οι σκηνές εγκατάλειψης στα δημόσια νοσηλευτήρια, οι ατέλειωτες ουρές ασθενών –κυρίως φτωχών- η υποβάθμιση του εξοπλισμού και της ποιότητας της προσφερόμενης δημόσιας υγείας, το αναμενόμενο ξεπούλημα της στον ιδιωτικό τομέα, μέσω ενός υπό προώθηση ύποπτου μέχρι αντιλαϊκού Γενικού Σχεδίου Υγείας, είναι οι μέχρι στιγμής επιπτώσεις, στον κρίσιμο τομέα της υγείας, από την ένταξη στην ΕΕ. Οι φτωχότερες οικονομικά τάξεις, φτάνουν στα όρια της ελλιπούς ιατρικής περίθαλψης, ενώ από την άλλη, οι τάξεις που επωφελήθηκαν από την κρίση, απολαμβάνουν ψηλά επίπεδα ιατρικής περίθαλψης, κυρίως από ακριβά ιδιωτικά κέντρα.

Εργασία:

Μετά από δεκαετίες εργασιακής ευημερίας στην Κύπρο, λόγω και του σταδίου ανάπτυξης που βρισκόταν, όπου η εργασία ρυθμιζόταν στη βάση των ιστορικών εργατικών κατακτήσεων, των συλλογικών συμβάσεων και του διαλόγου ανάμεσα στους κοινωνικούς εταίρους, όσο αφορά κάθε πτυχής τους, οι εργασιακές σχέσεις έχουν εισέλθει σε καθεστώς εργασιακού μεσαίωνα, με αυταρχικές συμπεριφορές, τόσο από τους εργοδότες, όσο και από την κυβέρνηση. Ο κατώτατος μισθός δεν τυγχάνει σεβασμού από τους εργοδότες, οι μέσες μειώσεις μισθών άγγιξαν το 30%, τα ωράρια έχουν ουσιαστικά καταργηθεί με διατάγματα από την ίδια την κυβέρνηση, ενώ ο φόβος της ανεργίας χρησιμοποιείται ως μοχλός πίεσης κατά των εργαζομένων, για περαιτέρω διολίσθηση.

Ο λαός είναι πλέον σε θέση να βιώσει τις επιπτώσεις από την ένταξη και μάλιστα στο πετσί του, κυριολεκτικά. Το 27% του λαού ζει κάτω από τα όρια της φτώχειας, ενώ ένα άλλο 30% ζει στο φόβο του να κατρακυλήσει στη φτώχεια. Κάθε επίπτωση που βιώνει, δεν είναι αποτέλεσμα «λαθών» ή «αστοχιών», αλλά αποτέλεσμα των συνειδητών επίσημων πολιτικών της ΕΕ, καθώς και των επιλογών όσων υποστήριξαν και συνεχίζουν να υποστηρίζουν τον κεφαλαιοκρατικό μονόδρομο της ΕΕ. Πολιτικών που σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Στρατηγική 2020, αποσκοπούν στην αύξηση της αποδοτικότητας των πόρων και της ανταγωνιστικότητας του ευρωπαϊκού κεφαλαίου, μέσω μιας ουσιαστικά «κινεζοποίησης» των μισθών στην ΕΕ. Στην περίπτωση της Κύπρου, η ΕΕ έχει επιβάλει οικονομικά μέτρα, πρωτοφανή στην παγκόσμια ιστορία, με αποτέλεσμα την καταστροφή του κοινωνικού και οικονομικού ιστού, ενώ ταυτόχρονα ως αποτέλεσμα, καταργήθηκαν βασικά χαρακτηριστικά κρατικής κυριαρχίας. Η κατάσταση των εργαζομένων, των νοικοκυριών γενικότερα, ούτε με την περίοδο της εισβολής του 1974 δεν μπορεί να συγκριθεί, καθώς οι προοπτικές αποπληρωμής των χρεών που επιβλήθηκαν στον λαό, παραπέμπουν στην καλύτερη των περιπτώσεων, σε ένα ορίζοντα 25 χρόνων. Μια χαμένη γενιά, βιώνει ήδη το μέλλον της.

Για ακόμα μια φορά, μας έρχονται Ευρωεκλογές. Οι πολιτικές δυνάμεις ασχολούνται με την ετοιμασία των ψηφοδελτίων τους με στόχο τη διατήρηση των εκλογικών τους ποσοστών και της επιβίωσης τους ως κόμματα. Η κατάσταση των εργαζομένων, των συνταξιούχων, των νέων, των ευάλωτων ομάδων και άλλων, πρέπει να συζητηθεί σε σχέση με τις προσδοκίες που είχαν καλλιεργηθεί στα προενταξιακά χρόνια.

Κανένας καπιταλισμός δεν μπορεί να λύσει τα προβλήματα που αναφέρονται πιο πάνω. Στην περίπτωση της ΕΕ όμως, πρόκειται για μια προωθημένη καπιταλιστική οργάνωση του κεφαλαίου, εις βάρος των λαών. Στην Κύπρο, όπου ποτέ δεν καταγράφηκε αντίθετη θέση από κανένα πολιτικό κόμμα για την ΕΕ, θα πρέπει επιτέλους να ανοίξει ένας δημόσιος διάλογος για να ακουστούν διαφορετικές απόψεις και κυρίως να χυθεί φως στο βρώμικο παιχνίδι που παίζεται εις βάρος του λαού με πολλές ένοχες σιωπές.