Αποσιωπούνται και διώκονται ορισμένες φορές, όταν εκφραστούν ανοικτά, αναλύσεις που λεν τα σύκα-σύκα και τη σκάφη-σκάφη. Τέτοιες, «παράνομες» σκέψεις για την κύρια αντίθεση μεταξύ κεφαλαίου και εργασίας, την υπεραξία που και σήμερα ιδιοποιείται η πλουτοκρατία από το μόχθο της εργασίας, θα καταθέσω και εγώ. Διατηρώντας την ελπίδα ότι θα συμβάλουν, έστω να υπενθυμίσουν τη συζήτηση για μια από τις κύριες αιτίες της γενικευμένης και καθημερινής καταλήστευσης της εργατικής τάξης, στην Κύπρο του 21ου αιώνα…
Θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν διάφορα παραδείγματα και συμβολικά θα αναφέρω αυτό ενός εργοστασίου ψωμιού. Το ψωμί έχει έντονους συμβολισμούς, χρησιμοποιείται και παράγεται από όλους τους λαούς και πολιτισμούς. Ήταν αίτημα στα στόματα του λαού για επαναστάσεις και μεταρρυθμίσεις.
Για την παραγωγή του χρειάζονται πρώτες ύλες (π.χ. αλεύρι, νερό κτλ) διάφορα εργαλεία δουλειάς όπως μηχανήματα (π.χ. ζυμωτήρι, φούρνος κ.τ.λ.) και τα μέσα συντήρησης. Τα μέσα συντήρησης είναι το σύνολο των αναγκαίων για τη συντήρηση της εργατικής τάξης, τη συντήρηση των μέσων παραγωγής και επίσης τη συντήρηση των ιδιοκτητών των μέσων παραγωγής. Από αυτά ένα μικρότερο μέρος τους, καταβάλλεται στην εργασία ως αντάλλαγμα για αυτή. Ανταλλάσσονται δηλαδή, μέσα συντήρησης από τον κάτοχο των μέσων παραγωγής (αυτόν που κατέχει τα αντικείμενα και τα μέσα εργασίας για την παραγωγή) με εργασία (παραγωγική και δημιουργική) από τον εργαζόμενο. Αυτά, τα μέσα συντήρησης που στον καπιταλισμό εκφράζονται ως μισθός εργασίας, χρησιμοποιούνται από τον εργαζόμενο, αργά ή γρηγορά για να καταναλωθεί – συνήθως άμεσα. Η διάθεση του δηλαδή από τον εργαζόμενο, είναι για την άμεση διατήρηση του ιδίου και της οικογένειας του στη ζωή.
Οι κοινωνικοοικονομικές τάξεις σχηματίζονται από τους κάθε φορά αντικειμενικούς και δοσμένους υλικούς όρους, κάτω από τους οποίους, σε κάθε διαφορετική χρονική φάση, παράγει και ανταλλάσσει η κοινωνία τα μέσα συντήρησής της. Όπως το ψωμί θα μπορούσε στο παράδειγμα με ανταλλακτικούς όρους να είναι η αμοιβή της εργασίας και να είχε άμεση κατανάλωση για συντήρηση του εργάτη, στον καπιταλισμό ωστόσο, είναι εμπόρευμα (προϊόν ανταλλάξιμο με άλλο προϊόν) και κεφάλαιο (που αποτελείται από πρώτες ύλες, εργαλεία δουλειάς και μέσα συντήρησης, που χρησιμοποιούνται για να παραχθούν νέες πρώτες ύλες, νέα εργαλεία δουλειάς και νέα μέσα συντήρησης) που χρησιμεύει ως το μέσο (τρόπος και μέθοδος) για νέα παραγωγή. Όλα αυτά τα συστατικά μέρη του κεφαλαίου είναι αποτέλεσμα και προϊόν εργασίας, δηλαδή συσσωρευμένη εργασία. Όταν αυτή χρησιμεύει σαν μέσο για νέα παραγωγή είναι κεφάλαιο με την προϋπόθεση της κυριαρχίας της συσσωρευμένης εργασίας πάνω στη ζωντανή.
Μέσω της ζωντανής εργασίας ο εργάτης επιστρέφει ή αναπληρώνει αν προτιμάτε, στον ιδιοκτήτη των μέσων παραγωγής την αμοιβή του (αναγκαία εργασία κατά τον Μαρξ), συντηρεί τον ίδιο τον κεφαλαιοκράτη και τα μέσα παραγωγής του, και δημιουργεί επιπλέον κέρδος συνεχίζοντας να δουλεύει (υπερεργασία κατά τον Μαρξ), για επιπλέον χρονικό διάστημα από αυτό που πληρώθηκε παράγοντας υπεραξία, που ένα σημαντικό μέρος της αποτελεί το κέρδος.
Με αλλά λόγια, ο εργαζόμενος ανταλλάσσει με εναντίον του όρους την εργατική του δύναμη, για να συντηρήσει τον εαυτό και την οικογένεια του. Η αμοιβή του δεν είναι αντιπροσωπευτική για τις ώρες που έχει πληρωθεί, αλλά πολλαπλάσια και δωρεάν για τον κεφαλαιοκράτη. Αυτό είναι καθόλα νόμιμο και αποδεκτό από το σύστημα, τα όργανα και τη νομοθεσία. Με αυτό τον τρόπο ο κάτοχος των μέσων παραγωγής οικειοποιείται την εργασία, συντηρεί τον εαυτό του και τα μέσα παραγωγής του και επιπρόσθετα κερδίζει με το «πλεόνασμα» της ζωντανής εργασίας του εργάτη συσσωρευμένη εργασία, απαραίτητο συστατικό στοιχείο για τη δημιουργία κεφαλαίου. Ως φαύλος κύκλος, ξανά και ξανά συμπιέζει τον εργάτη, απορρυθμίζει την αγορά εργασίας, δημιουργεί στρατιές ανέργων και χάσμα στις κοινωνικές αντιθέσεις και τις κοινωνικές τάξεις. Όλα τα πιο πάνω είναι συστημικά γνωρίσματα του καπιταλισμού (του παρόντος τελοσπάντων συστήματος εκμετάλλευσης).
Η απλή καταγραφή και ερμηνεία του συστημικού προβλήματος με τις αντιθέσεις και αντιφάσεις του, χωρίς επαναστατική πράξη είναι ακαδημαϊκή συζήτηση. Το σύστημα δεν μπορεί να μετατραπεί ούτε να αλλάξει σε κάτι καλύτερο. Η μόνη δύναμη που μπορεί να το ανατρέψει είναι η καταπιεσμένη τάξη. Αυτήν που την κλέβουν νόμιμα και μόνιμα και της στερούν τη ζωή, μα την μαθαίνουν να σιωπά και να σκύβει για να έχει μια θέση στον παράδεισο ή να κάνει υπομονή γιατί θα έρθουν καλύτερες μέρες «ανάπτυξης», με την προϋπόθεση να ανεχτεί την, υπό τις παρούσες συνθήκες και διαχρονική πραγματική κόλαση!
